Jednakże pierwszy dowód obecności tej choroby u ludzi odnaleziono na czaszce Homo rhodesiensis pochodzącej najprawdopodobniej sprzed 650 000-160 000 lat. Jak widać, wiemy o tej dolegliwości od zarania dziejów, a wciąż, mimo intensywnej pracy naukowców nie znaleźliśmy na nią panaceum.

Czym jest próchnica?

To bardzo powszechnie występująca choroba zębów powodowana przez bakterie znajdujące się w jamie ustnej. To one tworzą płytkę nazębną pokrywając dokładnie szkliwo. W trakcie spożywania cukrów dostarczamy im podstawowego źródła pożywienia, które są także substratem do produkcji przez nie kwasów. Są one na tyle stężone, że z łatwością uszkadzają nawet twarde szkliwo prowadząc w konsekwencji do odwapnienia i proteolizy.

4 elementy prowadzące do uszkodzenia.

Na to, czy próchnica wystąpi wpływają aż cztery czynniki. Nie ulega wątpliwości, że ogromną rolę w tym procesie odgrywają czynniki genetyczne i środowiskowe. Udowodniono, że podatność na chorobę kształtuje się już w życiu płodowym, a trwa aż do 2-3 lat po wyrżnięciu zębów mlecznych! Często zwraca uwagę występowanie próchnicy w obrębie jednej rodziny, ponieważ indywidualne i dziedziczone predyspozycje układu odpornościowego przyczyniają się do szybszego niszczenia zębów. Także skład śliny może wpływać na rozwój bakterii w ustach.

Nie każda bakteria znajdująca się w jamie ustnej staje się przyczyną choroby. Te, które rozkładają cukry oraz lubią kwaśne środowisko sprzyjające demineralizacji szkliwa odpowiadają za rozwój próchnicy. Niestety nie mamy dużego wpływu na ten czynnik, a eradykacja bakterii z jamy ustnej nie tylko nie byłaby możliwa, ale byłaby wręcz niewskazana.

Kolejnym elementem jest nasza dieta. Wiedząc jak powstaje próchnica nietrudno się domyślić, że spożywanie dużych ilości cukrów, zwłaszcza prostych przyczynia się do zachorowania. Stanowiąc doskonałe pożywienie dla bakterii cukier pomaga im rozmnażać się, produkować większe ilości kwasu i niszczyć zęby.

Ostatnią część naszej układanki stanowi czas. Nawet osoby przyjmujące dużą ilość cukrów prostych w diecie nie muszą od razu chorować na próchnicę, jeśli szybko po spożyciu dokładnie oczyszczają zęby.

Profilaktyka i leczenie.

Już ponad 3000 lat p.n.e. w Babilonie pojawiły się pierwsze szczoteczki z gałązek używane do mycia jamy ustnej. Stosowano je także w Starożytnej Grecji czy Egipcie, gdzie wytwarzano także pasty, w skład których oprócz ziół wchodziły na przykład… części dzikich zwierząt. Co więcej, faraonowie mieli swoich dentystów!

Ograniczenie spożycia cukrów prostych niesie ze sobą ogromne korzyści dla zdrowia. Wpływa na poprawę sylwetki, zmniejsza ryzyko chorób serca i zespołu metabolicznego, a także, obniża prawdopodobieństwo rozwoju próchnicy. Nie należy zapominać o myciu zębów po każdym posiłku, by zapobiec rozwojowi szkodliwych bakterii. Raz na pół roku koniecznie należy odwiedzić gabinet stomatologiczny by sprawdzić, czy nie rozwijają się ogniska próchnicy. Na szczęście niewielkie ubytki udaje się bezboleśnie usunąć nawet bez konieczności stosowania znieczulenia, a nowoczesne metody wypełnienia sprawiają, że materiały są nie do rozróżnienia gołym okiem od szkliwa.